การช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมต่อเหตุแผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในโทโฮกุ พ.ศ. 2554

พลเรือนช่วญี่ปุ่นและกองกำลังสหรัฐในเขตมิซาวะขณะกำลังช่วยกันกู้พาหนะยานยนต์

จากแผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในโทโฮกุ พ.ศ. 2554 ทำให้ประเทศญี่ปุ่นได้รับข้อความแสดงความเสียใจและได้รับการเสนอความช่วยเหลือจากผู้นำต่างประเทศ ตามที่กระทรวงต่างประเทศญี่ปุ่นเมื่อวันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2554 โดยมี 116 ประเทศ และ 28 องค์กรระหว่างประเทศได้เสนอความช่วยเหลือไปยังประเทศญี่ปุ่น ซึ่งบทความนี้เป็นรายชื่อของการตอบสนองด้านการช่วยเหลือการกุศลและด้านมนุษยธรรมสำหรับภัยจากธรรมชาติ จากภาครัฐบาลและองค์การสาธารณประโยชน์ โดยในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2555 ได้มีการบริจาคเงินไปยังพื้นที่ประสบภัยพิบัติรวม 520 พันล้านเยน และผู้คน 930,000 รายได้รับความช่วยเหลือในความพยายามที่จะกู้คืนจากภัยพิบัติ

การร้องขอ

ทางประเทศญี่ปุ่นได้ขอทีมช่วยเหลือจากออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ เกาหลีใต้ สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา และได้ขอร้องผ่านทางองค์การสำรวจอวกาศญี่ปุ่นให้มีการเคลื่อนไหวด้านกฎบัตรระหว่างประเทศในพื้นที่และภัยพิบัติครั้งใหญ่ ให้ดาวเทียมได้แสดงความหลากหลายของพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ พร้อมใช้งานร่วมกันกับการกู้ภัยและองค์กรให้ความช่วยเหลือ

การตอบสนองจากนานาประเทศ

ชาวรัสเซียนำดอกไม้ไปแสดงความอาลัยยังสถานทูตญี่ปุ่นประจำกรุงมอสโก

• จากเหตุการณ์แผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในโทโฮกุ พ.ศ. 2554 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระราชสาส์นแสดงความเสียพระราชหฤทัยไปยังสมเด็จพระจักรพรรดิ และสมเด็จพระจักรพรรดินีแห่งประเทศญี่ปุ่น วันที่ 14 มีนาคม พ.ศ. 2554 พระองค์เจ้าโสมสวลี และพระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ รศ.ดร.นายแพทย์พิชิต สุวรรณประกร เป็นผู้แทนพระองค์นำถุงยังชีพ 3,000 ถุง ไปช่วยเหลือผู้ประสบภัย ต่อมา ในวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2554 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ พล.อ.ท.ภักดี แสงชูโต นำผ้าห่มกันหนาว 20,000 ผืน ไปช่วยเหลือผู้ประสบภัย โดยมีนายกษิต ภิรมย์ เป็นผู้รับมอบ นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรีประเทศไทย ระบุข้อความแสดงความเสียใจไปยังนายกรัฐมนตรีของญี่ปุ่นและรัฐบาลไทยพร้อมให้การช่วยในการบรรเทาผลกระทบจากสึนามิ โดยได้บริจาคเงินเป็นจำนวน 165,000 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 5 ล้านบาทและได้ส่งหน่วยกู้ภัย 35 คนไปช่วยประเทศญี่ปุ่นแล้วเตรียมประชุมครม.เพื่อการส่งเงิน 200 ล้านบาท

• อัฟกานิสถาน ได้ร่วมบริจาคเงินเป็นจำนวน 50,000 ดอลลาร์สหรัฐ

• ออสเตรเลีย ได้ส่งเรือรบขนาดกลาง HMAS ซิดนีย์ และเฮฟวี่แลนด์ดิงชิป HMAS โทรบรุค ลำเลียง เฮลิคอปเตอร์ และนำทีมวิศวกรของกองทัพชาวออสเตรเลีย พร้อมทั้งทีมคณะแพทย์ ทีมดับเพลิง และทีมค้นหาช่วยเหลือคน

• บังคลาเทศ ส่งทีมค้นหาและกู้ภัยรวมทั้งทีมแพทย์ไปช่วยเหลือ

• กัมพูชา สมเด็จฮุนเซนนายกรัฐมนตรีกัมพูชา มีคำสั่งให้รัฐบาลบริจาคเงินช่วยเหลือเป็นจำนวน 100,000 ดอลลาร์สหรัฐ

• แคนาดา เริ่มแรกส่งทีมช่วยเหลือจำนวน 17 คน รวมทั้งอุปกรณ์ขจัดทางเคมี ชีวภาพ รังสี และนิวเคลียร์ นายกรัฐมนตรีแคนาดา สตีเฟน ฮาร์ปเปอร์สั่งการนำเครื่องบินแคนาเดียนฟอร์ซ พร้อมอุปกรณ์ทางแพทย์ และวิศวกรรม

• จีน ได้ส่งเงินช่วยเป็นจำนวนเงิน 167,000 ดอลลาร์สหรัฐ ภายในวันเดียวพร้อมทีมเจ้าหน้าที่ช่วยเหลือ ออกจากประเทศ ณ วันเสาร์ที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2554 โดยที่จีนก็ได้รับผลกระทบกับแผ่นดินไหวในมณฑลยูนนาน พ.ศ. 2554 ก่อนญี่ปุ่นเพียงหนึ่งวัน

• ประธานาธิบดีไต้หวันสาธารณรัฐจีน ได้สั่งการบริจาคเงิน 100 ล้าน ดอลลาร์ไต้หวันใหม่ (ประมาณ 3.3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 300 ล้านหยวน) พร้อมทั้งทีมช่วยเหลือ 35 คน และ ทีมช่วยเหลืออีก 28 คนจากกระทรวงมหาดไทย รวมทั้งยังได้มีการรวบรวมเงินบริจาคส่งไปช่วยเหลือผู้ประสบภัยคิดเป็นมูลค่ารวมมากถึง 5,700 ล้านดอลลาร์ไต้หวันใหม่ หรือประมาณ 20,000 ล้านเยน ซึ่งเป็นตัวเลขยอดเงินบริจาคที่สูงที่สุดในประวัติศาสตร์ของไต้หวันสำหรับการช่วยเหลือในด้านมนุษยธรรมแก่ต่างประเทศ รวมทั้งยังส่งให้ไต้หวันเป็นประเทศที่บริจาคเงินช่วยเหลืออุบัติภัยในครั้งนี้ที่สูงที่สุดด้วย

• ติมอร์-เลสเต จะส่งชายฉกรรจ์ 100 คนช่วยด้านซากปรักหักพัง

• เอสโตเนีย รัฐบาลได้บริจาคเงินเป็นจำนวน 200,000 ยูโร

• เยอรมนี ส่งทีมผู้เชี่ยวชาญจาก Technisches Hilfswerk ไปช่วยเหลือ

• ฮังการี หน่วยงานจัดการภัยพิบัติแห่งชาติฮังการีได้ส่งทีมสู้ภัยลงสู่บริเวณพื้นที่เกิดเหตุเมื่อวันที่ 12 มีนาคม ประกอบไปด้วยเจ้าหน้าที่กู้ภัยทางเทคนิคและเจ้าหน้าเชี่ยวชาญพิเศษจำนวน 8 นาย

• อินเดีย กำลังส่งเสื้อขนแกะและผ้าห่ม โดยแผนแรกจะเริ่มส่งเป็นประมาณ 22 ตัน

• อินโดนีเซีย ส่งทีมงานกู้ภัย ความช่วยเหลือทางเวชภัณฑ์และการแพทย์ และบริจาคเงินเป็นจำนวน 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

• อิสราเอล ได้ส่งองค์กรช่วยเหลือมนุษยธรรมแห่งอิสราเอล (IsraAID และ ZAKA) ได้แก่ผู้ตอบสนอง (first responders) ทีมเฉพาะสำหรับค้นหา และช่วยเหลือ พร้อมเจ้าหน้าที่เคลื่อนย้าย เจ้าหน้าที่ฉุกเฉิน ทีมเจ้าหน้าที่แพทย์ และอุทกบุคลากร (water specialists)

• ลาว บริจาค 100,000 ดอลลาร์สหรัฐในการช่วยเหลือ

• มาเลเซีย ได้ส่งทีมค้นหา และทีมช่วยเหลือพร้อมแพทย์ ทีมแพทย์ช่วยเหลือ

• มัลดีฟส์ ส่งทูน่ากระป๋องจำนวน 90,000 กระป๋อง

• เม็กซิโก ส่งทีมเฉพาะด้านค้นหาและช่วยเหลือ 8 คน กับสุนัข 5 ตัว พร้อมผู้เชี่ยวชาญด้านธรณีวิทยา

• รัฐบาลมองโกเลียประกาศจะช่วยเหลือโดยการส่งเจ้าหน้าที่ 12 คนจากสำนักงานการจัดการฉุกเฉินแห่งมองโกเลีย (National Emergency Management Agency of Mongolia) ไปยังประเทศญี่ปุ่น ตามด้วยเงิน 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐและเสบียงอาหาร

• นิวซีแลนด์ ส่งทีมช่วยเหลือและทีมค้นหา พร้อมทั้งอุปกรณ์ช่วยเหลือ 15 ตัน

• รัฐบาลปากีสถานให้ความช่วยเหลือผ่านทางสถานทูตปากีสถาน ณ กรุงโตเกียว โดยการส่งทีมงานสู่เมืองเซ็นได เพื่อติดตามสถานการณ์และช่วยเหลือผุ้ประสบภัย เมื่อวันที่ 15 มีนาคม สมาคมชาวปากีสถานในญี่ปุ่นก็ได้จัดส่งอาหารไปช่วยเหลือ

• ฟิลิปปินส์ ส่งทีมช่วยเหลือ 41 คนจากคณะ 3 คณะประกอบด้วยทีมค้นหา และทีมช่วยเหลือที่ดีที่สุด และจะตามไปด้วย ฟิลิปปินส์แอร์ฟอร์ซ ซี-130 เครื่องบินบรรทุกสินค้า และลูกเรือ รัฐบาลฟิลิปปินส์พร้อมบริจาคเงินแด่ญี่ปุ่น 250,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

• ประธานาธิบดีรัสเซีย ดมีตรี เมดเวเดฟ กล่าวว่ารัสเซียจะให้ความช่วยเหลือเพื่อนบ้านให้สามารถเอาชนะผลกระทบที่มาจากแผ่นดินไหว

• เกาหลีใต้ เป็นประเทศแรกที่ได้ยื่นมือช่วยญี่ปุ่นเป็นประเทศแรกด้วยทีมช่วยเหลือ โดยทีมแรกประกอบไปด้วย 5 คน และสุนัข 2 ตัว ถึงญี่ปุ่น ณ วันที่ 12 มีนาคม และอีกทีม 102 คน ถึง ณ วันที่ 14 มีนาคม ทั้งยังมีการเตรียมพร้อมเพิ่มเติมหน่วยช่วยเหลือเพิ่มเติมอีก 100 ราย เกาหลียังเสนอส่งคนอีก 1,000 รายหากทางญี่ปุ่นมีความประสงค์ นอกเหนือจากการส่งคนไปช่วยเหลือแล้ว เกาหลีได้ส่งธาตุโบรอนสำหรับเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ และแหล่งพลังงาน หลายจังหวัดได้เสนอความช่วยเหลือเช่นกัน จังหวัดคย็องกีบริจาคเงิน 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และเพิ่มเติมด้านการช่วยเหลือ

• รัฐบาลเซอร์เบีย โดยรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย มีคำส่งส่งทีมงานกู้ภัยจากหน่วยงานกู้ภัยในสถานการณ์ฉุกเฉินสู่ญี่ปุ่น

• สิงคโปร์ ส่งทีมงานค้นหาและกู้ภัย

• ศรีลังกา บริจาคเงินจำนวน 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ส่งเจ้าหน้าที่กู้ภัยและทีมงานแพทย์

• นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร เดวิด คาเมรอน ได้ประสานไปยังญี่ปุ่นว่าสามารถให้การช่วยเหลือใดได้บ้าง

• สหรัฐอเมริกา เริ่มต้นปฏิบัติการณ์โทโมดาจิ โดยใช้กำลังทหารจากหลายเหล่าทัพ เช่น กองเรือบรรทุกเครื่องบินยูเอสเอส โรนัลด์เรแกน และอากาศยานจากฐานบินโยโกตะ

• รัฐบาลเวียดนามบริจาคเงินช่วยเหลือ 200,000 ดอลลาร์สหรัฐ แก่ประชาชนชาวญี่ปุ่น

ดูเพิ่ม

• แผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในโทโฮกุ พ.ศ. 2554

แหล่งข้อมูลอื่น

• 日本国外務省 諸外国等からの支援申し入れについて（東北地方太平洋沖地震）（平成23年3月14日15時00分現在） (ญี่ปุ่น)